Cyberaanvallen zijn niet meer weg te denken. Phishing, hacking, ransomware… deze termen klinken helaas voor veel bedrijven bekend in de oren. Ze komen steeds vaker voor en viseren steeds vaker kmo’s. Kleine en middelgrote ondernemingen zijn vier keer zo vaak slachtoffer van afpersing als grotere bedrijven. Na een ransomware-aanval kan 43 procent van de getroffen organisaties hun data niet herstellen. Dit is niet zomaar een statistiek; het is een verwoestende realiteit. Cybercriminelen richten zich op kwetsbare systemen en de gevolgen kunnen catastrofaal zijn. Bedrijven verliezen niet alleen data maar ook tijd, vertrouwen en geld.
Scroll naar onder om de gereconstrueerde videodagboek te bekijken.
Dit is het verhaal van Toon.
Onlangs werd de zaak van Toon getroffen door een cyberaanval. Hun ervaring biedt waardevolle lessen voor ons allemaal.
Het was een normale maandag toen het bedrijf hun systeem opnieuw opstartte na het weekend. Niemand kon inloggen. Een telefoontje naar hun IT-partner bevestigde hun ergste vrees: ze waren slachtoffer van een ransomware-aanval. Alle bestanden waren versleuteld en zelfs de back-ups waren onbruikbaar. Het enige leesbare bestand bevatte instructies om contact op te nemen via e-mail. De sfeer op kantoor was gespannen. Toon, was boos en gefrustreerd. Hij dacht dat ze volledig beveiligd waren. Na een grote interne meeting namen ze contact op met een cybersecurityspecialist voor hulp.
“Dan wordt het duidelijk, we zijn het slachtoffer van een cyberaanval.”
De volgende dag ontvingen ze een antwoord van de hackers. Ze vroegen om versleutelde bestanden door te sturen om de aanval te identificeren. Geen verdere communicatie die dag. De druk was hoog en de onzekerheid groot.
Op de derde dag begon de situatie te verslechteren. Klanten verloren hun geduld en begonnen andere leveranciers te zoeken. De hackers eisten 50.000 euro losgeld. De druk nam toe en het bedrijf verloor klanten en kreeg vervelende vragen over de veiligheid van hun gegevens. De toekomst van het bedrijf stond op het spel.
Het bedrijf lag al 96 uur stil. De interne druk nam toe en er werd besloten om het losgeld te betalen, maar 50.000 euro was een te groot bedrag. Hun cyberpartner begon te onderhandelen met de criminelen, maar zij bleven bij hun eis. Het leek een uitzichtloze situatie.
“Het faillissement nadert op die moment.”
Na dagen van onderhandelingen stemden de hackers eindelijk in met een lager bedrag van 15.000 euro. Het bedrijf besloot te betalen, ondanks het risico dat ze hun bestanden niet terug zouden krijgen. Het was een gok die ze moesten nemen.
“Ik dacht dat dit ons nooit zou overkomen omdat we geen grote onderneming zijn, maar niks was minder waar.”
Het betalingsproces was complex en zenuwslopend. Het duurde drie dagen om het geld om te zetten naar Bitcoin en over te maken naar de rekening van de criminelen. Deze periode was extreem stressvol voor iedereen in het bedrijf.
Op de tiende dag ontvingen ze een tool waarmee ze hun bestanden konden ontsleutelen. De IT-partner werkte hard om alles weer op orde te krijgen en het bedrijf kon eindelijk weer aan de slag. Het was een grote opluchting, maar ze wisten dat er nog veel werk te doen was.
De dagen na het ontsleutelen waren gevuld met herstelwerkzaamheden. Alle systemen moesten gecontroleerd worden op resterende kwetsbaarheden en alles moest weer veilig zijn. Dit proces duurde nog enkele dagen, maar het bedrijf was vastberaden om sterker terug te komen.
Reflectie en toekomst
De schade was enorm: zeven dagen inkomstenverlies, reputatieschade en technische werkloosheid. Maar het bedrijf leerde waardevolle lessen. Ze hebben geïnvesteerd in betere beveiligingsmaatregelen, opleidingen en hebben een cyberprotocol opgesteld. Ze zijn nu beter voorbereid op de toekomst.
Wat je zelf kunt doen tegen cyberaanvallen
Wat kunnen we leren van dit verhaal? Allereerst is het duidelijk dat geen enkel bedrijf veilig is voor cyberaanvallen. Het is cruciaal om voorbereid te zijn en te investeren in goede beveiligingsmaatregelen. Hier zijn enkele belangrijke stappen die je kunt nemen:
Geavanceerde beveiligingsoplossingen
Overweeg het gebruik van geavanceerde beveiligingsoplossingen zoals endpoint detection and response (EDR) en het Zero Trust-beveiligingsmodel. Deze technologieën helpen om bedreigingen te detecteren en te neutraliseren voordat ze schade kunnen aanrichten.
Up-to-date software en systemen
Zorg ervoor dat al je software en systemen up-to-date zijn. Regelmatige updates en patches helpen om kwetsbaarheden te dichten die door cybercriminelen kunnen worden uitgebuit.
Regelmatige back-ups
Maak regelmatig back-ups van al je belangrijke gegevens en sla deze op een veilige, externe locatie op. Dit zorgt ervoor dat je bij een aanval je data kunt herstellen zonder losgeld te hoeven betalen.
Medewerkerstraining
Train je medewerkers regelmatig in het herkennen van phishing-aanvallen en andere cyberdreigingen. Ze moeten weten hoe ze verdachte e-mails kunnen identificeren en melden.
Sterke wachtwoorden en tweefactorauthenticatie
Gebruik sterke, unieke wachtwoorden voor al je accounts en implementeer tweefactorauthenticatie waar mogelijk. Dit maakt het moeilijker voor aanvallers om toegang te krijgen tot je systemen.
Incident response plan
Heb een gedetailleerd incident response plan klaar. Dit plan moet duidelijk de rollen en verantwoordelijkheden van elke medewerker beschrijven en de stappen die moeten worden genomen om een aanval te neutraliseren en de systemen te herstellen.
Beveiligingsaudits
Voer regelmatig beveiligingsaudits uit om zwakke plekken in je beveiliging te identificeren en te verhelpen. Overweeg het inhuren van externe experts om je beveiligingsmaatregelen te evalueren.
Conclusie
Een cyberaanval kan verwoestend zijn voor een kmo, maar door voorbereid te zijn en snel en efficiënt te reageren, kun je de schade beperken en je bedrijf weer op de rails krijgen. Investeer in goede beveiligingsmaatregelen, train je medewerkers en zorg ervoor dat je een solide incident response plan hebt. Op deze manier ben je beter beschermd tegen de dreiging van cyberaanvallen en kun je snel herstellen als het toch misgaat.
Het handhaven van een sterke cultuur van cyberveiligheid, het bijhouden van de nieuwste beveiligingstrends en het regelmatig updaten van je beveiligingsmaatregelen zijn cruciaal voor de bescherming van je bedrijf. Door deze stappen te volgen, kun je de risico’s van cyberaanvallen minimaliseren en de impact ervan beperken.
*Dit verhaal is gebaseerd op waargebeurde feiten maar nagespeeld door een acteur om de anonimiteit van de zaakvoerder te bewaren.